6:12 AM
Unknown
ចាប់ពី
សប្តាហ៍នេះទៅ ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ
តាន់សូមបែរមកនិយាយពីភូមិសាស្រ្តនយោបាយនៃប្រទេសចិនវិញម្តង។
ក្នុងខណៈនេះ និងនៅក្នុងលោកសព្វថ្ងៃ ប្រទេសចិនលេចមុខជាងគេ។
អានុភាពរបស់មហាយក្សចិនកើនលឿន និងកើនខ្លាំងឡើងជាលំដាប់
ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំទាំងនៅលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច យោធា និងនយោបាយ។
ម្ល៉ោះហើយ បើគ្មានឧបសគ្គអ្វីធំដុំទេ
និងបើគ្មានភាពចៃដន្យធ្ងន់ធ្ងរនៃប្រវត្តិសាស្រ្តទេ មិនយូរមិនឆាប់
ចិននឹងច្បាស់ជាក្លាយទៅជាមហាអំណាចពិភពលោកទីមួយ មិនខានឡើយ។
ក៏ប៉ុន្តែ តើអ្វីទៅមហិច្ឆតារបស់ប្រទេសចិន?
តើអ្វីទៅមហិច្ឆតារបស់ប្រទេសចិន?
គ្មានទេចម្លើយពិតប្រាកដ។ ប៉ុន្តែ គេត្រូវតែចោទសួរ សាកល្បងយល់
ប្រឹងប្រែងវិភាគ ខ្នះខ្នែងមើលឲ្យធ្លុះ
ពីព្រោះការរីកចំរើនលឿនរហ័សពេកនៃមហាយក្សមួយនេះ
ទាំងនៅលើផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ទាំងនៅលើផ្នែកយោធា
នឹងច្បាស់ជាធ្វើឲ្យប្រែប្រួលមុខមាត់នៃទ្វីបអាស៊ី
ក្នុងរយៈកាលមធ្យម និងធ្វើឲ្យប្រែប្រួលមុខមាត់នៃពិភពលោក
ក្នុងរយៈកាលវែង។
អាស្រ័យទៅលើអ្វីដែលគេបានដឹង ទៅលើអ្វីដែលគេបានវិភាគឃើញ គេអាចនិយាយថា ថ្នាក់ដឹកនាំចិនសព្វថ្ងៃមានមហិច្ឆតាចង់យកឈ្នះ យកឈ្នះទៅលើភាពក្រីក្រ យកឈ្នះទៅលើភាពយឺតយ៉ាវគ្រប់វិស័យរបស់ប្រទេសខ្លួន បើប្រៀបធៀបទៅនឹងបស្ចិមលោក។ យកឈ្នះ ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រទេសចិនក្លាយជាអ្នកមាន អ្នកមានអំណាច អ្នកខ្លាំង និងជាអ្នកសង្គមនិយម។
ការពិត មហិច្ឆតានេះមានចំណាស់ជាងមួយរយឆ្នាំមកហើយ។ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១៩ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានប្រើពាក្យស្លោកFuqiang ពាក្យ ស្លោកដែលបានន័យថា អ្នកមាន និងមានអំណាច។ ក្រោយមកទៀត ស៊ុន យ៉ាត់សេន (Sun Yat-Sen) ដែលជាបិតានៃសាធារណរដ្ឋចិន បានដាក់បន្ថែមពាក្យសង្គមនិយម ទៅលើពាក្យស្លោកFuqiang ដើម្បីឃោសនាបង្រួបបង្រួមប្រជាជាតិ។
យកឈ្នះ តែមិនចាំបាច់ប្រយុទ្ធ…នេះហើយជាមហិច្ឆតារបស់ថ្នាក់ដឹកនាំចិនសព្វ ថៃ្ង។ បានន័យថាយកឈ្នះ ដោយប្រើវិធីសន្តិភាព មិនចាំបាច់ធ្វើសង្គ្រាម ពីព្រោះគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិនដឹងថា សង្រ្គាមដែលមានលក្ខណៈយោធានឹងធ្វើឲ្យប្រទេសចិនចាញ់។ បើចិនធ្វើសង្គ្រាម មានតែធ្វើជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ពីព្រោះចង់ឬមិនចង់ ពីពេលនេះតទៅ ប្រទេសចិនត្រូវប្រឈមមុខមុនគេនឹងអាមេរិក។ និយាយបែបផ្សេង សង្គ្រាមទោះជាកើតឡើងនៅអាស៊ីបូព៌ា នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬនៅប៉ាស៊ីហ្វិកក៏ដោយ នឹងធ្វើឲ្យចិនខាត។ អ៊ីចឹងហើយ បានជាក្នុងពេលនេះ ចិនបិទមាត់ សំលៀងធ្មេញ ពីព្រោះត្របាក់មិនទាន់បាន។ នៅក្នុងន័យនេះ តាំងពីខែធ្នូឆ្នាំ១៩៧៨មកម៉្លេះ បក្សកុម្មុយនិស្តចិន កាលណោះក្រោមការដឹកនាំរបស់តេង សៀវប៉េង (Deng Xiaoping) បានសម្រេចចិត្តឈប់ប្រឈមមុខផ្ទាល់ ជាមួយ«ចក្រពត្តិអាមេរិក» ងាកមករកមាគ៌ាសេដ្ឋកិច្ចមូលធននិយម ដោយបើកចំហប្រទេសទៅក្រៅ និងធ្វើកំណែទម្រង់នៅខាងក្នុង។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្ន បានសម្រេចដកខ្លួនចេញពីតតិយលោក (Tiers Monde) ។ នៅក្នុងអតីតកាល និយាយឲ្យចំ ចាប់ពីសន្និសីទបណ្តាប្រទេសមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ នៅបានឌុង(Bandung) ឆ្នាំ១៩៥៥ ជាពិសេសក្រោយពីលែងត្រូវគ្នាជាមួយសហភាពសូវៀត នៅខ្ទង់ឆ្នាំ១៩៦០-១៩៦២ រហូតដល់ការបញ្ចប់បដិវត្តន៍វប្បធម៌ នៅដើមទសវត្សរ៍ទី៧០ ប្រទេសចិនបានតាំងខ្លួនជាអ្នកដឹកនាំបណ្តាប្រទេសក្រីក្រ បានន័យថា កាលណោះ ចិនបានប្រឆាំងនឹងអនុត្តរភាពរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកផង និងរបស់សហភាពសូវៀតផង។
ប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្នអស់មានចិត្តចង់តំណាងពិភពអ្នកក្រទៀតហើយ ចង់ធ្វើជាប្រទេសដឹកនាំពិភពលោកវិញម្តង។ ធ្វើជាប្រទេសដឹកនាំពិភពលោកទៅកើត ទាល់តែចេះវាយតម្លៃ និងយល់ស្ថានភាពពិភពលោកជាមុនសិន។ ចំពោះគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន ពិភពលោកសព្វថ្ងៃ ឋិតនៅក្នុងភ្លើងសង្រ្គាមនិងឡោមព័ទ្ធទៅដោយសង្គ្រាម។
មានសង្គ្រាមយោធាពិតជាក់ស្តែង ដូចជានៅអៀរ៉ាក់ (Irak) និងនៅអាហ្វហ្កានីស្តង់ (Afghanistan) មានសង្គ្រាមដែលហៀបនឹងផ្ទុះឡើងម្តងៗ និងមានសង្គ្រាមប្រឆាំងភេរវកម្មឬបង្កឡើងដោយក្រុមភេរវជន។ ក៏មានដែរ សង្គ្រាមដែលមិនប្រើកាំភ្លើង គឺសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ច។
រហូតមកដល់ចុងទសវត្សរ៍ទី៧០ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានមើលស្រាលសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ច។ មូលហេតុទីមួយ គឺមកពីនៅក្នុងបរិបទនៃសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ និងក្រោមការដឹកនាំរបស់ម៉ៅ សេទុង(Mao Tsé-Toung) ប្រទេសចិនបានឲ្យតម្លៃទៅលើតែសង្គ្រាមមនោគមវិជ្ជា។ មូលហេតុទីពីរ គឺមកពីរហូតមកដល់ចុងទសវត្សរ៍ទី៧០ អ្វីដែលគេហៅថា បាតុភាពនៃពិភពភាវូបនីយកម្ម(Mondialisation)មិនទាន់មានសន្ទុះ ក្លៀវក្លា និងលក្ខណៈសកលដូចសព្វថ្ងៃ។
ចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំចិន ពាក្យថាពិភពភាវូបនីយកម្ម មានន័យថា ជាសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដែលអាចធ្វើឲ្យប្រទេសមួយក្លាយជា ប្រទេសអ្នកមាន និងពេលណាក្លាយជាអ្នកមានហើយ អាចគេចផុតពីការសង្កត់សង្កិនពីសំណាក់ប្រទេសមួយផ្សេងទៀត។ នៅក្នុងសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនដឹងថាប្រទេសខ្លួនមានគុណសម្បត្តិច្រើន ដូចជាចំនួនសន្ធឹកសន្ធាប់នៃប្រជាជន ពលករស្វិតស្វាញនិងមានថ្វីដៃ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងក្លា អាសនៈអចិន្រ្តៃយ៍នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ សមាជិករបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកតាំងពីឆ្នាំ២០០១។ ប្រទេសចិនមិនថយឡើយ មិនចាំឡើយ ត្រូវតែយកឈ្នះសង្រ្គាមសេដ្ឋកិច្ច ពីព្រោះ មហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចជាឈ្នាន់ជាន់ឡើងទៅធ្វើជាមហាអំណាចយោធា និងនៅទីបំផុត ជាប្រទេសដឹកនាំពិភពលោក។ នៅពេលនោះហើយ ដែលមុខមាត់អាស៊ី ដាច់ដោយឡែក និងមុខមាត់ពិភពលោកជាទូទៅ នឹងត្រូវដូរ៕
អាស្រ័យទៅលើអ្វីដែលគេបានដឹង ទៅលើអ្វីដែលគេបានវិភាគឃើញ គេអាចនិយាយថា ថ្នាក់ដឹកនាំចិនសព្វថ្ងៃមានមហិច្ឆតាចង់យកឈ្នះ យកឈ្នះទៅលើភាពក្រីក្រ យកឈ្នះទៅលើភាពយឺតយ៉ាវគ្រប់វិស័យរបស់ប្រទេសខ្លួន បើប្រៀបធៀបទៅនឹងបស្ចិមលោក។ យកឈ្នះ ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រទេសចិនក្លាយជាអ្នកមាន អ្នកមានអំណាច អ្នកខ្លាំង និងជាអ្នកសង្គមនិយម។
ការពិត មហិច្ឆតានេះមានចំណាស់ជាងមួយរយឆ្នាំមកហើយ។ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១៩ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានប្រើពាក្យស្លោកFuqiang ពាក្យ ស្លោកដែលបានន័យថា អ្នកមាន និងមានអំណាច។ ក្រោយមកទៀត ស៊ុន យ៉ាត់សេន (Sun Yat-Sen) ដែលជាបិតានៃសាធារណរដ្ឋចិន បានដាក់បន្ថែមពាក្យសង្គមនិយម ទៅលើពាក្យស្លោកFuqiang ដើម្បីឃោសនាបង្រួបបង្រួមប្រជាជាតិ។
យកឈ្នះ តែមិនចាំបាច់ប្រយុទ្ធ…នេះហើយជាមហិច្ឆតារបស់ថ្នាក់ដឹកនាំចិនសព្វ ថៃ្ង។ បានន័យថាយកឈ្នះ ដោយប្រើវិធីសន្តិភាព មិនចាំបាច់ធ្វើសង្គ្រាម ពីព្រោះគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិនដឹងថា សង្រ្គាមដែលមានលក្ខណៈយោធានឹងធ្វើឲ្យប្រទេសចិនចាញ់។ បើចិនធ្វើសង្គ្រាម មានតែធ្វើជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ពីព្រោះចង់ឬមិនចង់ ពីពេលនេះតទៅ ប្រទេសចិនត្រូវប្រឈមមុខមុនគេនឹងអាមេរិក។ និយាយបែបផ្សេង សង្គ្រាមទោះជាកើតឡើងនៅអាស៊ីបូព៌ា នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬនៅប៉ាស៊ីហ្វិកក៏ដោយ នឹងធ្វើឲ្យចិនខាត។ អ៊ីចឹងហើយ បានជាក្នុងពេលនេះ ចិនបិទមាត់ សំលៀងធ្មេញ ពីព្រោះត្របាក់មិនទាន់បាន។ នៅក្នុងន័យនេះ តាំងពីខែធ្នូឆ្នាំ១៩៧៨មកម៉្លេះ បក្សកុម្មុយនិស្តចិន កាលណោះក្រោមការដឹកនាំរបស់តេង សៀវប៉េង (Deng Xiaoping) បានសម្រេចចិត្តឈប់ប្រឈមមុខផ្ទាល់ ជាមួយ«ចក្រពត្តិអាមេរិក» ងាកមករកមាគ៌ាសេដ្ឋកិច្ចមូលធននិយម ដោយបើកចំហប្រទេសទៅក្រៅ និងធ្វើកំណែទម្រង់នៅខាងក្នុង។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្ន បានសម្រេចដកខ្លួនចេញពីតតិយលោក (Tiers Monde) ។ នៅក្នុងអតីតកាល និយាយឲ្យចំ ចាប់ពីសន្និសីទបណ្តាប្រទេសមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ នៅបានឌុង(Bandung) ឆ្នាំ១៩៥៥ ជាពិសេសក្រោយពីលែងត្រូវគ្នាជាមួយសហភាពសូវៀត នៅខ្ទង់ឆ្នាំ១៩៦០-១៩៦២ រហូតដល់ការបញ្ចប់បដិវត្តន៍វប្បធម៌ នៅដើមទសវត្សរ៍ទី៧០ ប្រទេសចិនបានតាំងខ្លួនជាអ្នកដឹកនាំបណ្តាប្រទេសក្រីក្រ បានន័យថា កាលណោះ ចិនបានប្រឆាំងនឹងអនុត្តរភាពរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកផង និងរបស់សហភាពសូវៀតផង។
ប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្នអស់មានចិត្តចង់តំណាងពិភពអ្នកក្រទៀតហើយ ចង់ធ្វើជាប្រទេសដឹកនាំពិភពលោកវិញម្តង។ ធ្វើជាប្រទេសដឹកនាំពិភពលោកទៅកើត ទាល់តែចេះវាយតម្លៃ និងយល់ស្ថានភាពពិភពលោកជាមុនសិន។ ចំពោះគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន ពិភពលោកសព្វថ្ងៃ ឋិតនៅក្នុងភ្លើងសង្រ្គាមនិងឡោមព័ទ្ធទៅដោយសង្គ្រាម។
មានសង្គ្រាមយោធាពិតជាក់ស្តែង ដូចជានៅអៀរ៉ាក់ (Irak) និងនៅអាហ្វហ្កានីស្តង់ (Afghanistan) មានសង្គ្រាមដែលហៀបនឹងផ្ទុះឡើងម្តងៗ និងមានសង្គ្រាមប្រឆាំងភេរវកម្មឬបង្កឡើងដោយក្រុមភេរវជន។ ក៏មានដែរ សង្គ្រាមដែលមិនប្រើកាំភ្លើង គឺសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ច។
រហូតមកដល់ចុងទសវត្សរ៍ទី៧០ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានមើលស្រាលសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ច។ មូលហេតុទីមួយ គឺមកពីនៅក្នុងបរិបទនៃសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ និងក្រោមការដឹកនាំរបស់ម៉ៅ សេទុង(Mao Tsé-Toung) ប្រទេសចិនបានឲ្យតម្លៃទៅលើតែសង្គ្រាមមនោគមវិជ្ជា។ មូលហេតុទីពីរ គឺមកពីរហូតមកដល់ចុងទសវត្សរ៍ទី៧០ អ្វីដែលគេហៅថា បាតុភាពនៃពិភពភាវូបនីយកម្ម(Mondialisation)មិនទាន់មានសន្ទុះ ក្លៀវក្លា និងលក្ខណៈសកលដូចសព្វថ្ងៃ។
ចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំចិន ពាក្យថាពិភពភាវូបនីយកម្ម មានន័យថា ជាសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដែលអាចធ្វើឲ្យប្រទេសមួយក្លាយជា ប្រទេសអ្នកមាន និងពេលណាក្លាយជាអ្នកមានហើយ អាចគេចផុតពីការសង្កត់សង្កិនពីសំណាក់ប្រទេសមួយផ្សេងទៀត។ នៅក្នុងសង្គ្រាមសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនដឹងថាប្រទេសខ្លួនមានគុណសម្បត្តិច្រើន ដូចជាចំនួនសន្ធឹកសន្ធាប់នៃប្រជាជន ពលករស្វិតស្វាញនិងមានថ្វីដៃ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងក្លា អាសនៈអចិន្រ្តៃយ៍នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ សមាជិករបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកតាំងពីឆ្នាំ២០០១។ ប្រទេសចិនមិនថយឡើយ មិនចាំឡើយ ត្រូវតែយកឈ្នះសង្រ្គាមសេដ្ឋកិច្ច ពីព្រោះ មហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចជាឈ្នាន់ជាន់ឡើងទៅធ្វើជាមហាអំណាចយោធា និងនៅទីបំផុត ជាប្រទេសដឹកនាំពិភពលោក។ នៅពេលនោះហើយ ដែលមុខមាត់អាស៊ី ដាច់ដោយឡែក និងមុខមាត់ពិភពលោកជាទូទៅ នឹងត្រូវដូរ៕
Posted in: 
