2:34 AM
Unknown
រយៈពេលកន្លងទៅ
ផ្តាសាយជ្រូកច្រើនត្រូវបានហៅថា ផ្តាសាយ A/H1N1
ហើយផ្តាសាយបក្សីតែងត្រូវបានហៅថា ផ្តាសាយ A/H5N1 ។
ថ្មីៗនេះលេចចេញបន្ថែមផ្តាសាយថ្មី១ប្រភេទរកឃើញនៅប្រទេសចិន
ត្រូវបានហៅថា ផ្តាសាយ A/H7N9 ។
ដូច្នេះអត្ថន័យរបស់សញ្ញានេះយ៉ាងដូចម្តេច ?
ផ្តាសាយជាជំងឺឆ្លងបន្ទាន់នៅ
ផ្លូវដង្ហើមបង្កឡើងដោយវីរុសផ្តាសាយ ។ វីរុសផ្តាសាយមាន៣ប្រភេទ គឺA ,
B និង C ។ វីរុសងាយត្រូវកម្ទេចនៅសីតុណ្ហភាពធម្មតា
តែមានថាមពលរស់ត្រាំត្រែង គួរសមនៅសីតុណ្ហភាពទាប ។
ក៏អាស្រ័យដោយមូលហេតុនេះដែលជំងឺផ្តាសាយច្រើនផ្ទុះឡើងនៅរដូវរងា
ខ្លាំង រដូវរំហើយ និងពេលធាតុអាកាសប្តូរពីរដូវក្តៅទៅរដូវត្រជាក់ ។
ឈ្មោះរបស់វីរុសផ្តាសាយ១ប្រភេទ
ត្រូវបានសរសេរកាត់ដោយអក្សរ "H" និង "N" ។ "H" ជាអក្សរកាត់របស់
Hemagglutininer ហើយ "N" ជាអក្សរកាត់របស់ Neuraminidase
នេះជាប្រូតេអ៊ីន ផ្ទៃខាងក្រៅ ជាពិសេស២ប្រភេទក្នុងពពួកវីរុសផ្តាសាយ
។ នៅមនុស្ស
មុននេះពពួកវីរុសបានធ្លាប់បង្កជំងឺផ្តាសាយមានសញ្ញាសម្គាល់ ពីH1
ដល់ H3 (ទាំងអស់មាន១៥ប្រភេទវីរុស H) ចំណែកចំពោះវីរុស N នោះមានតែ N1
និង N2 គឺអាចបង្កជំងឺនៅមនុស្ស ។
ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នពួកអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ
បានរកឃើញបន្ថែមវីរុសផ្សេងៗមួយចំនួនក៏មានលទ្ធភាពបង្កជំងឺឲ្យ
មនុស្សដូចជាផ្តាសាយ A/H7N9 ។
ដូច្នេះជំងឺផ្តាសាយជ្រូកហៅថា ផ្តាសាយ
A/H1N1 មានន័យជាប្រភេទជំងឺផ្តាសាយ type A មានប្រូតេអ៊ីនផ្ទៃខាងក្រៅ
២ប្រភេទ គឺ Hemagglutinine H1 និង Neuraminidase N1 ។
ជំងឺផ្តាសាយបក្សីហៅថាផ្តាសាយ A/H5N1 មានន័យថា ប្រភេទជំងឺផ្តាសាយ type A
មានប្រូតេអ៊ីនផ្ទៃខាងក្រៅ ២ប្រភេទគឺ Hemagglutinine H5 និង
Neuraminidase N1 ។ ដូចគ្នានេះដែរ ជំងឺផ្តាសាយបក្សី១ប្រភេទ
ទើបត្រូវបានរកឃើញនៅប្រទេសចិន ហៅថាផ្តាសាយ A/H7N9 មានន័យជា
ប្រភេទជំងឺផ្តាសាយ Type A មានប្រូតេអ៊ីនផ្ទៃខាងក្រៅ២ប្រភេទ គឺ
Hemgglutinine H7 និង Neuraminidase N9 ។
ដោយសារលក្ខណៈពិសេសរបស់ប្រភេទវីរុស
បង្កជំងឺនីមួយៗ
មុននេះពពួកអម្បូរវីរុសផ្តាសាយបក្សីធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ
តែក្នុងហ្វូងបសុសត្វចិញ្ចឹម តែបច្ចុប្បន្នវាអាចចម្លងមកមនុស្ស
បង្កជំងឺធ្ងន់ធ្ងរធ្វើឲ្យបាត់បង់ជីវិត ។ អ្នកកើតជំងឺផ្តាសាយបក្សី
A/H5N1 និង A/H7N9 ដោយសារប៉ះពាល់ជាមួយបសុសត្វមានជំងឺ
ហើយរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃពុំទាន់កំណត់បានវីរុសផ្តាសាយនេះមានលទ្ធភាព
ចម្លងជំងឺពីមនុស្សទៅមនុស្ស ។ អ្នកកើតជំងឺផ្តាសាយជ្រូក A/H1N1
ដោយសារប៉ះពាល់ជាមួយសត្វជ្រូកមានជំងឺ
ហើយវីរុសនេះមានលទ្ធភាពចម្លងពីមនុស្សទៅមនុស្ស
ហេតុនេះល្បឿនរាលដាលលឿន ធ្វើឲ្យមនុស្សជាច្រើនត្រូវកើតជំងឺ
និងមានអត្រាបាត់បង់ជីវិតខ្ពស់ ។
ក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅ
មនុស្សទើបតែយកចិត្តទុកដាក់ដល់ប្រភេទវីរុសផ្តាសាយហៅថា ផ្តាសាយ A/H5N1
និងថ្មីៗនេះគឺផ្តាសាយ A/H7N9 តែជាក់ស្តែងនោះ
ក្នុងពពួកជំងឺពីសត្វឆ្លងមកមនុស្សមានច្រើនប្រភេទវីរុសផ្សេងៗ
គ្នាស្ថិតក្នុងប្រភេទវីរុសផ្តាសាយ type A ក៏បង្កជំងឺឲ្យមនុស្សដូចជា
H3N2 , H1N1...
ដើម្បីបង្ការប្រឆាំងឆ្លងផ្តាសាយ
បក្សី A/H5N1 , A/H7N9 ឆ្លងមកមនុស្ស ត្រូវអនុវត្ត ៤វិធានការមូលដ្ឋានគឺ
នៅតាមគ្រួសារទាំងឡាយត្រូវរកឃើញឆាប់បាតុភូតបសុសត្វងាប់រង្គាល
និងជូនដំណឹងភ្លាមឲ្យរដ្ឋអំណាចតំបន់ដើម្បីទប់ស្កាត់ទាន់ពេលកុំឲ្យ
ឆ្លងរាលដាល ។ ដាច់ខាតមិនសម្លាប់
និងទទួលទានសត្វសង្ស័យកើតជំងឺផ្តាសាយ ។
ពេលមាននុស្សគ្រុនក្តៅខ្លាំងមាន
ពាក់ព័ន្ធដល់បសុសត្វមានជំងឺត្រូវបញ្ជូនទៅស្ថាប័នសុខាភិបាលភ្លាម
ដើម្បីព្យាបាលទាន់ពេល ។ ប្រើ Chloramin B
និងសារជាតិកម្ចាត់បាក់តេរីខ្លាំងៗ ដើម្បីសម្លាប់មេរោគ
និងបំបាត់ក្លិនទ្រុងសត្វជាប្រចាំនៅក្នុងគ្រួសារ
និងតំបន់មានជំងឺផ្តាសាយបក្សី ៕
Posted in: 
